Οι γυναίκες προσβάλλονται από ρευματικά νοσήματα συχνότερα από τους άνδρες. Η πιο κοινή πάθηση που επηρεάζει τις αρθρώσεις, η οστεοαρθρίτιδα, εντοπίζεται συχνότερα στις γυναίκες παρά στους άνδρες και  καθιστά περισσότερο δυσλειτουργικές τις γυναίκες.

Η δομή των οστών μιας γυναίκας είναι διαφορετική από αυτή ενός άνδρα, ειδικά στα γόνατα, έτσι ώστε το βάρος και η πρόσκρουση προκαλούν εκφυλισμό του γόνατος πιο γρήγορα σε μια γυναίκα παρά σε έναν άνδρα. Η οστεοαρθρίτιδα του χεριού είναι επίσης πιο συχνή στις γυναίκες, και παρόλο που δεν έχει εντοπιστεί οριστική αιτία, οι γενετικές επιρροές θα μπορούσαν να είναι ένας σημαντικός παράγοντας.

• Η ρευματική πολυμυαλγία (PMR) και η γιγαντοκυτταρική αρτηρίτιδα (GCA) εμφανίζονται δύο φορές πιο συχνά στις γυναίκες από ότι στους άνδρες.
• Το σύνδρομο Sjogren εμφανίζεται 10 φορές πιο συχνά στις γυναίκες από ότι στους άνδρες.
• Οι μυοπάθειες εμφανίζονται δύο έως τρεις φορές πιο συχνά στις γυναίκες από τους άνδρες.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Οι ανδρικές και γυναικείες ορμόνες μπορούν να επηρεάσουν την ευαισθησία (που προκαλείται από τη νόσο) και την εξέλιξη (που επιδεινώνεται) σε διάφορα είδη ρευματικών παθήσεων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος και η αγγειίτιδα.

Οι ρευματικές παθήσεις που ονομάζονται σπονδυλοαρθρίτιδες επηρεάζουν περισσότερο τους άνδρες παρά τις γυναίκες. Αν και οι λόγοι για αυτό δεν είναι γνωστοί με βεβαιότητα, πιθανοί παράγοντες που συμβάλλουν περιλαμβάνουν:

• Η έκφραση μιας ασθένειας φαίνεται να είναι διαφορετική στους άνδρες από ότι στις γυναίκες.
• Οι ανδρικές ορμόνες φαίνεται να καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ οι γυναικείες το διεγείρουν.
• Ορισμένες επιπτώσεις της ρευματικής νόσου σχετίζονται με τη δόση των ορμονών. Μπορεί να εμφανιστούν αντίθετα αποτελέσματα ανάλογα με τη δόση. Η φυσική άνοδος και πτώση των γυναικείων ορμονών κατά τον εμμηνορροϊκό κύκλο και την εγκυμοσύνη, μετά τον τοκετό, κατά την εμμηνόπαυση και κατά τη χρήση από του στόματος αντισυλληπτικών και θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης (HRT) επηρεάζει επίσης την ευαισθησία σε ορισμένες ασθένειες.
• Οι γενετικοί παράγοντες ενδέχεται να επηρεάσουν περαιτέρω τους ρόλους των ορμονών του φύλου σε ορισμένα άτομα που πάσχουν από αυτές τις ασθένειες.

Υπάρχουν βέβαια και γενετικοί παράγοντες που συντελούν στην εμφάνιση των ρευματικών νοσημάτων. Κάποιος που έχει συγγενή α’ ή β’ βαθμού με ρευματοειδή αρθρίτιδα ή λύκο, έχει αυξημένη πιθανότητα να εμφανίσει αυτά τα νοσήματα.

Υπάρχουν οικογένειες των οποίων αρκετά μέλη έχουν διαφορετικά αυτοάνοσα νοσήματα.

Πέραν όμως των γενετικών, υπάρχουν και περιβαλλοντικοί παράγοντες κινδύνου, όπως το κάπνισμα, ιδίως στην περίπτωση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Το κάπνισμα πρέπει να αποφεύγεται, ιδίως σε άτομα που έχουν συγγενείς α’ ή β’ βαθμού με ρευματοειδή αρθρίτιδα. Επίσης, μεγάλη σημασία έχει η καλή υγιεινή της στοματικής κοιλότητας και η θεραπεία της περιοδοντίτιδας, όταν υπάρχει.

Πέραν αυτών, συστήνεται φυσική άσκηση, ισορροπημένη διατροφή και περιορισμός του στρες

Οι λοιμώξεις και το στρες έχουν ενοχοποιηθεί επίσης για την εμφάνιση αυτών των νοσημάτων.

Σχετικά με τον οικογενειακό προγραμματισμό, την κύηση και τον θηλασμό η συνεργασία ρευματολόγου και γυναικολόγου είναι απαραίτητη.

Ο επαρκής έλεγχος της φλεγμονώδους ρευματικής νόσου αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες επίτευξης κύησης. Επίσης, η προσεκτική αντιμετώπιση της νόσου κατά τη διάρκεια της κύησης και του θηλασμού είναι σημαντική για τη διασφάλιση των βέλτιστων εκβάσεων για τη μητέρα και το νεογνό.

Πολλές γυναίκες αισθάνονται ότι η μόνη τους επιλογή είναι η διακοπή της θεραπείας τους κατά τη διάρκεια της κύησης, η οποία δεν αποτελεί πάντα την καλύτερη λύση.

Επίσης, αρκετές γυναίκες ασθενείς μένουν έγκυοι χωρίς να το προγραμματίσουν με τον ιατρό τους και γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει να ενημερωθούν και θα κατανοήσουν καλύτερα την πάθησή τους ώστε να έχουν υποστήριξη από τον ιατρό τους νωρίτερα κατά το ταξίδι προς την μητρότητα.